Στο δημόσιο λόγο τα χωριά Ποτέμκιν σηματοδοτούν μια ψεύτικη παράσταση, μια κατασκευασμένη ψευδαίσθηση με σκοπό να παραπλανήσει και να ωραιοποιήσει καταστάσεις. Η δε προέλευση της έκφρασης είναι η ακόλουθη:
Στα τέλη του 18ου αιώνα η αυτοκράτειρα Αικατερίνη έκανε περιοδεία στην επαρχία της αχανούς αυτοκρατορίας της, προκειμένου δε να μην αντικρύσει τη σκληρή καθημερινότητα που βίωναν οι χωρικοί, λέγεται ότι ο Γκρέγκορι Ποτέμκιν, υπουργός εσωτερικών και φημολογούμενος εραστής της, τοποθετούσε στα μεν κτήρια ψεύτικες προσόψεις δίνοντας την εντύπωση αξιοπρεπών κατοικιών, στρατιώτες δε υποδύονταν ευτυχείς και χορτάτους υπηκόοους. Όλα αυτά προκειμένου να αποκρυβεί η πραγματική εικόνα της ανέχειας και της εξαθλίωσης που επικρατούσε και μην δυσαρεστηθεί η μεγαλειοτάτη, ερχόμενη σε δύσκολη θέση και αντιμέτωπη με συνθήκες και καταστάσεις διαμετρικά αντίθετες της πολυτέλειας της αυλής των ανακτόρων. Χωρίς να είναι ιστορικά εξακριβωμένη η παραπάνω ιστορία, έχει μείνει σαν έκφραση που υποδηλώνει την παραποίηση της πραγματικότητας δια της κατασκευασμένης ωραιοποίησής της.
Στη σύγχρονη εποχή τώρα και στα καθ’ ημάς, είναι πολύ έντονο για να αγνοηθεί και άμεσα εντοπίσιμο το αντίστοιχο φαινόμενο κατά τις εκλογικές χρονιές. Ενόψει της κάλπης, έξαφνα βιώνουμε μια νέα καθημερινότητα στις γειτονιές μας, μια πολύ διαφορετική εικόνα σε σχέση με όλη την προηγούμενη περίοδο, κάτι αντίστοιχο δηλαδή με τα χωριά Ποτέμκιν:
Άψογα συντονισμένα και πολυπληθή συνεργεία, με όλα τα παρεχόμενα μέσα ατομικής προστασίας και υγιεινής και με διακριτή αμφίεση του εκάστοτε Δήμου, κάνουν την εμφάνισή τους με σκοπό κυρίως να γίνουν αντιληπτοί από τους πολίτες και ρίχνονται επί τω έργω: καθαριότητα σε όλες τις δυνατές μορφές της (ανακύκλωση, μπάζα, ογκώδη απορρίματα, καθαριότητα σε κάδους κλπ), κηπουρικές εργασίες που δεν έχουν γίνει την προηγούμενη τετραετία (θάμνοι, κλαδιά, καλλωπισμοί, φυτεύσεις κλπ) αλλά και κάθε εν γένει δραστηριότητα που είναι πρόσφορη για εξωστρέφεια και επίδειξη. Επιπλέον, ελάχιστα χρηστικά έργα που μάλλον διαφημίζουν την εκάστοτε διοίκηση παρά διευκολύνουν τη ζωή των δημοτών κάνουν την εμφάνισή τους: πινακίδες, οθόνες, πίνακες ανακοινώσεων και γενικά οτιδήποτε τραβάει το μάτι του πολίτη. Λακκούβες και ασφαλτοστρώσεις είναι επίσης ανάμεσα στα έργα εκείνα τα οποία παίρνουν σειρά μήνες μόλις πριν από τις εκλογές, ενώ σαν προβλήματα ταλαιπωρούν τους πολίτες χρόνια (και μάλλον θα συνεχίσουν να τους ταλαιπωρούν, καθώς συνήθως πρόκειται για απλά μπαλώματα).
Πού το κακό θα αντιτείνει κάποιος καλοπροαίρετος. Αυτό δεν επιθυμεί κάθε πολίτης, να προσφέρονται δηλαδή ολοκληρωμένες υπηρεσίες; Εξάλλου που έγκειται η εξαπάτηση και η σύγκριση με τα χωριά Ποτέμκιν, αφού τα έργα και οι υπηρεσίες που παρέχονται είναι πραγματικές και όχι κατασκευασμένες;
Μα η εξαπάτηση έγκειται ακριβώς ότι ξαφνικά κατά την προεκλογική περίοδο όλα φαίνονται να λειτουργούν άψογα συντονισμένα, ενώ κατά το προηγούμενο διάστημα, που ξεκινά από τις τελευταίες εκλογές μέχρι την προεκλογική περίοδο ( και που δυστυχώς είναι πολύ μεγαλύτερο), τίποτα δεν δουλεύει όπως πρέπει.
Απαραίτητη υποσημείωση: Οι εργαζόμενοι εκεί είναι, και δεν φέρουν καμία ευθύνη για τον μη ορθολογικό και αποτελεσματικό συντονισμό τους και τον εφοδιασμό τους με τα απαραίτητα μέσα, ώστε να επιτελέσουν σωστά την εργασία τους. Η ευθύνη είναι ακέραια στην εκάστοτε δημοτική αρχή, η οποία δεν ασχολείται συστηματικά, με σχέδιο και στρατηγική με τα προβλήματα της καθημερινότητας του πολίτη, και «ανασκουμπώνεται» να προλάβει και να εκμεταλλευτεί το τελευταίο – προ των εκλογών – χρονικό διάστημα, ώστε να προσέλθουν οι πολίτες στην ψηφοφορία με θετικές εντυπώσεις από την αξιολόγηση του έργου.
Η τελευταία εικόνα «μετράει» περισσότερο από τη συνέπεια ολόκληρης της περιόδου, σύμφωνα με την κοντόφθαλμή αυτή λογική, οπότε ας φροντίσουμε, προ της κάλπης οι πολίτες να μείνουν με καλές εντυπώσεις.
Το ερώτημα που προκύπτει είναι το εξής: Επηρεάζονται οι πολίτες από αυτήν την πρακτική; Αρκούν κάποια σκόρπια και αποσπασματικά έργα στο τέλος της θητείας ώστε να καμουφλαριστεί η αδράνεια της προηγούμενης περιόδου; Η ακραία υποτίμηση της νοημοσύνης των πολιτών και η στρατηγική του φώτο φίνις (τα δίνουμε όλα στο τέλος) αποδίδει στην κάλπη πραγματικά ή φέρνει τα αντίθετα αποτελέσματα, αποκαλύπτοντας την προηγηθείσα ανεπάρκεια; Εν τέλει θέλουμε απλά ψήφους ή σκεπτόμενους και συνειδητοποιημένους πολίτες;
Την απάντηση την δίνουν οι πολίτες με την ψήφο τους, επιδοκιμάζοντας τους συνεπείς σε όλη τη θητεία τους αιρετούς και αποδοκιμάζοντας όσους προσπαθούν να εξασφαλίσουν τις πολυπόθητες ψήφους κατασκευάζοντας ένα ψεύτικο σκηνικό το οποίο θα ξεστήσουν την επομένη κιόλας των εκλογών.
Δεν μπορούν οι συνειδητοποιημένοι πολίτες να εξαπατηθούν γιατί σε αντίθεση με την Αικατερίνη γνωρίζουν πολύ καλά την πραγματικότητα που βιώνουν και – δυστυχώς για τους Ποτέμκιν της εποχής μας – έχουν μνήμη και θυμούνται. Δεν είμαστε Λωτοφάγοι, για να δανειστούμε τον όρο (από την ελληνική μυθολογία αυτή τη φορά) ώστε να ξεχνάμε τόσο εύκολα.
Ακολουθήστε το Ilioupolinews.gr στο Facebook και στο Google News για να μαθαίνετε πρώτοι τα τελευταία νέα από την Ηλιούπολη.
